Herkennen katten hun spiegelbeeld? Tomas Van Dijk

De Standaard - Wetenschapswinkel 31-10-2016 | Tomas Van Dijck   ‘Als mijn kat een soortgenoot ziet, wordt hij kwaad en gaat hij erachteraan’, mailt Sofie Rycken. ‘Maar als ik hem voor de spiegel houd, lijkt hij zijn spiegelbeeld niet te zien. Beschouwen katten hun reflectie niet als een bedreiging? Weten ze misschien dat ze het zelf zijn?
Meer info

Evolutieleer en natuurlijke selectie

Jan Chandesais, voorjaar 2016  

Abstract

Sedert de ontdekking van de genetica groeide het inzicht dat het begrip natuurlijke selectie in essentie betekent dat de natuur genen selecteert, en sedert de bestseller van R. Dawkins aanvaardt een brede strekking binnen de wetenschap de hypothese dat eigenschappen evolueren omdat dit in het belang is van de genen die ervoor coderen. Maar een ontleding van het proces van natuurlijke selectie toont aan dat deze hypothese niet realistisch is. Natuurlijke selectie is een gebeuren dat bestaat uit deelgebeurtenissen die volgens bepaalde wetmatigheden verlopen. Zo’n gebeuren wordt ook proces genoemd en de voorstelling ervan in een stroomdiagram geeft inzicht in de wetmatigheden. Het stroomdiagram dat het proces van natuurlijke selectie voorstelt, toont dat fitnessverandering de enige gebeurtenis is die in een wetmatig verband staat met de selectie van genen. Enkel de organismen en de grotere organische gehelen kunnen fitness realiseren en het voortbestaan van genen is daar louter een gevolg van. In die zin is Dawkins’ hypothese dat eigenschappen evolueren omdat dit in het belang is van de genen die ervoor coderen, een misvatting. Hierbij aansluitend is ook de multilevel selection theory (E. Sober & D.S. Wilson, 1994) een misvatting. Deze theorie stelt dat het proces van natuurlijke selectie zich voordoet op drie niveaus: dat van de genen, dat van de organismen en dat van de grotere organische gehelen. De misvatting ligt erin dat de theorie geen onderscheid maakt tussen het niveau waarop de natuur kan selecteren, namelijk dat van de genen, en de niveaus waarop fitness gerealiseerd kan worden, namelijk dat van de organismen en organische gehelen. De herkomst van fitness is deels een aangeboren aanleg en deels gedragsafhankelijk, maar voor de verdere uiteenzetting is deze nuancering onbelangrijk. 
Meer info