Vogels en zoogdieren

‘Vogels en zoogdieren’ is de vijfde onderverdeling waarin wij de diersoorten rangschikken. Om het eenvoudig te houden beperken wij het aantal onderverdelingen tot zes waartussen telkens een evolutiestap die we in onze context als belangrijk beschouwen.

De eerste vissen verschenen omstreeks 500 miljoen jaar geleden, waaruit ongeveer 350 miljoen jaar geleden de eerste amfibieën zich ontwikkelden en rond 300 miljoen jaar geleden de eerste reptielen, dieren die hun eieren op het land konden leggen. Uit deze eerste reptielen ontwikkelden zich zowel de voorouders van de dinosauriërs als de voorouders van de zoogdieren.
Bron 1: https://nl.wikipedia.org/wiki/Evolutie_(biologie)#Geschiedenis_van_het_leven
Na afsplitsing van de zoogdieren zijn (1) de tegenwoordig bekende reptielengroepen, als hagedissen en krokodillen, (2) vele uitgestorven groepen en (3) de dinosauriërs met als enige overlevende groep de vogels ontstaan.
Bron 2: https://nl.wikipedia.org/wiki/Evolutie_(biologie)#Evolutie_van_dieren
Omdat vogels geen cortex hebben, bestond er het vooroordeel dat ze niet slim kónden zijn. In de afgelopen tijd is dat beeld van het vogelbrein compleet veranderd en zien we dat er in de wetenschap meer en meer studies met vogels plaatsvinden naar allerlei verschillende aspecten van hun intelligentie…
Kraaiachtigen verbuigen een ijzerdraadje tot een haak om er een lekkernij mee op te vissen. Ze hebben daarnaast een bijzonder goed geheugen: grijze notenkrakers kunnen tot wel zesduizend plekken onthouden waar ze voedsel hebben verstopt.
Bron 3: https://diereninfilosofieenwetenschap.wordpress.com/2015/07/29/artikel-tijdschrift-voor-diergeneeskunde-over-slimme-vogels/
Maar wat maakt zoogdieren dan zo bijzonder, dat ze grotere hersenen hebben dan vissen en reptielen? Daar zeggen onderzoekers sinds een jaar of dertig een verklaring voor te hebben: een hogere stofwisseling bij vogels en zoogdieren. Die verklaring klopt aardig, maar niet geheel sluitend, blijkt nu uit nieuw onderzoek. Volgens biologen Vera Weisbecker en Anjali Goswami maakt moederzorg en niet stofwisseling het zoogdierbrein groter en groter.
Bron 4: https://www.nemokennislink.nl/publicaties/lange-babytijd-groot-brein

De voorouders van vogels en zoogdieren zijn een eerste soort reptielen die ongeveer 300 miljoen jaar geleden leefden (bron 1). Dit verklaart belangrijke anatomische verschillen zoals het ontbreken van een cortex bij vogels (bron 3). Maar beide hebben grotere hersenen dan de andere gewervelden. Hiermee gaat een grote intelligentie (bron 3) en voor zoogdieren de moederzorg (bron 4) gepaard.